Serbja
Tež we wokrjesu Zhorjelcu je narodna mjeńšina žiwa: Serbja. Woni su potomnicy słowjanskich kmjenow, kiž so po pućowanju ludow wokoło lěta 600 mjez Wódru a Łobjom/Solawu a němskimi srjedźnymi horami zasydlichu. W 10. lětstotku buchu wot Němcow podćisnjene. Z toho časa su w němskej statnosći žiwi. Porno wšelakim druhim narodnym mjeńšinam Serbja maćerny lud w susodnymaj statomaj nimaja. Byrnjež po ličbje jenož mały dźěl ludnosće wučinjeli, su sej Serbja hač do dźensnišeho swoje narodne wosebitosće, swoju rěč a tradicije wobchowali. Serbska chorhoj je módro-čerwjena-běła po přikładźe francoskeje trikolory.
We wokrjesu Zhorjelcu bydla Serbja dźensa předewšěm w Slepjanskej wosadźe. Tute wsy skićeja ze swojej wosebitej architekturu, z domizniskimi stwami a cyrkwjemi nazorne dohlady do žiwjenja něhdy. Dwurěčnosć je na wjesnych taflach a mjenach dróhow zjawnje widźomna a słyšiš ju, hdyž so serbscy wjesnjenjo w swojej rěči rozmołwjeja.
We wokrjesu wuwichu so štyri folklorne regiony. Mužakowska hola dźě bě w zašłosći jedna z najwjetšich lěsnych kónčin. Dokelž skutkowaše jako přirodna hranica mjez sydlišćemi, wuwichu so wšelakore warianty serbskeje narodneje drasty. Buchu zwjetša po wulkich wosadnych wsach w regionje pomjenowane, potajkim Mužakowska, Wochožanska, Klětnjanska a Slepjanska drasta. Rozdźělow pak njebě jenož při narodnej drasće, ale tež w narěčach. W Mužakowje, Klětnom a Wochozach dźensa nichtó wjace wšědny dźeń w serbskej drasće njechodźi. Tuž so praji, zo su to drasty z křinje.
Serbska rěč, kultura, nałožki a hajenje tradicijow maja na wsach Slepjanskeje wosady dźensa hišće krute korjenje. Ptači kwas, camprowanje, debjenje jutrownych jejkow, chodźenje po jutrownu wodu, walkowanje jejkow, chodojtypalenje, stajenje a mjetanje meje, jěchanje wo kołac, dźěćetko a nowolětka su sobu najwažniše nałožki w běhu lěta.